Brülör, mekanik tesisatta kazanlarda kullanılan ve hava ile yakıtın karıştırılarak yakılmasını ve kontrolünü sağlayan yanma mekanizması olarak düşünebilirsiniz. Yakıt brülöre gelerek, istenilen miktarda yakıt ve hava ile kazanın içerisinde yanma gerçekleştirilip, kazandaki suyun ısınmasını sağlar.
Brülörlerin satın alma bedeli, bir yılda tükettiği yakıt bedelinin %2 ile %8’i kadardır. Bu nedenle brülör seçiminde çok dikkatli olmak gerekir.Brülör seçerken emniyet, kazana uyum, bakım, ve servis kolaylığı, ömür, anma verimi ve işletme verimi faktörlerine dikkat edilmelidir. Brülörün en iyisini satın almak, her zaman en iyi çözüm olacaktır. Brülörlerlerin yakıt cinslerine göre çeşitleri vardır.
1- Katı yakıt Yakan Brülörler
Bu brülör daha büyük alanlarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Konutların ve sitelerin merkezi ısıtma sistemlerinde ve sanayide yüksek ısı üretimi gerekli yerlerde kullanılmaktadır. Brülör, toz kömür, prina (zeytin posasının ve çekirdeğinin kurutulmasından elde edilmektedir) ve diğer alternatif katı yakıtları yakar.
2- Sıvı yakıt Yakan Brülörler
Sıvı yakıt brülörleri üç grupta toplanabilir:
a- Buharlaşmalı brülörler (Karbüratörlü)
b- Pompalı brülörler
c- Dönel brülörler
Isıtma amacı ile buharlaşmalı brülör kullanımı yaygın değildir. Kalorifer kazanlarında daha çok diğer iki tip brülör kullanılır. Pompalı brülörler 400 kg/h kapasitelere kadar monoblok olarak yapılır. Fan, pompa, motor, filtre, ısıtıcı ve kontrol elemanları kendi üzerindedir. Tam otomatik, tek veya çift kademeli olabilirler. Kumanda on-off veya oransal olabilir. Özellikle büyük kapasitelerde oransal kontrol yakıt ekonomisi sağlar. Dönel brülörler genellikle büyük işletmelerde kullanılırlar ve oransal kontrollüdür.Büyük kapasiteli brülörlerde yakma havası ayrı bir fanla sağlanır ve kanalla brülörün özel girişine adapte edilir.
3- Doğal Gaz Brülörleri
Gaz yakıt diğer yakıtlarla karşılaştırıldığında en kolay yakılan ve dolayısı ile gaz yakıt brülörü en basit yapıya sahip olan brülör tipidir. Doğal gaz brülörünün temel görevi yakıt ve havayı karıştırmak ve ateşlemektedir. Ayrıca yanmanın kontrolü ve güvenlikle ilgili fonksiyonları vardır. Gaz brülörleri iki ana gruba ayrılır;
a. Üflemesiz (Atmosferik) gaz brülörleri
b. Üflemeli (Fanlı) gaz brülörleri
Üflemeli gaz brülörleri ise günümüzde ikiye ayrılmaktadır;
b-1. Ön karışımsız (difüzyon alevli) üflemeli gaz brülörleri
b-2. Ön karışımlı üflemeli gaz brülörleri
Ön karışımlı brülörler son yıllarda geliştirilen ve atmosferik brülör alternatifi olarak kullanılan tip brülörlerdir. Özellikle düşük emisyon değerleri ve oransal kapasite kontrol imkanı ile öne çıkan ve daha çok modern kazanlarda kullanılan brülör tipidir.
4- Çift Yakıtlı Brülörler
Çift yakıtlı brülörler üflemeli brülörlerin hem sıvı yakıt, hem de doğal gaz yakabilen kombine tipleridir. Ancak çift yakıtlı brülörler 1000 kg/h ve daha büyük kapasiteli tesislerde (termik santraller, büyük fabrikalar v.b.); doğal gazı kesintili tarifeden daha ucuza almak için kullanılır. 500 kg/h değerinden daha küçük kapasitelerde verim, işletme ve servis problemleri nedeniyle tercih edilmeleri pratik değildir. Ayrıca satın alma maliyeti çok fazladır.
Katı yakıtla yanma gerçekleşen brülörün nasıl çalıştığını anlatan videoyu aşağıda izleyebilirsiniz.
